Hat Sanatı

Hat kelimesi çığır, yol anlamlarına gelir. Arapça yazıları estetik olarak ele alan, güzel yazı yazma sanatına hüsn-i hat denir. Hat sanatı, İslam kültür ve medeniyetlerinin vazgeçilmez bir unsuru olmuştur. Bazı kaynaklarda “cismani aletlerle meydana getirilen ruhani bir hendesedir” şeklinde bahsedilerek yüzyıllar boyunca gelişerek devam etmiş bir sanat türüdür.

İslam dünyasında hüs-i hat olarak bilinen estetik kurallara bağlı kalarak ölçülü güzel yazı yazma sanatı, Batı’da calligraphy (kaligrafi) kelimesiyle tanımlanır. Hat sanatı İslam ümmetinin ortak değeri haline gelmiş ve İslam hattı vasfını kazanmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde hat sanatı, son derece popüler ve gözde bir sanat olarak öne çıkmıştır. Hat sanatının Osmanlı İmparatorluğu ve diğer bölgelerde gelişmesi Arap harflerinin de gelişmesini sağlamıştır.

6. yüzyıl ile 10. yüzyıl arasındaki dönemde ortaya çıkan hat sanatını icra eden şahsiyetlere ‘hattat’ adı verilmiştir. Hz. Ali, hat sanatını kullanarak Kur'an-ı Kerim'in güzel biçimde yazılmasını sağlamıştır bu nedenle İlk hattat Hz. Ali’dir.

Hata kabul etmeyen, büyük bir sabır ve yetenek gerektiren hat sanatını icra edebilmek için hem yazı türlerini bilmeli hem de gerekli olan tüm malzemelere sahip olmak gerekir. Bunun yanı sıra hat çeşitlerini de çok iyi bilmek lazımdır. Hat sanatının çeşitleri şunlardır;

- Arap hat sanatı,
- Çin hat sanatı,
- İslami hat sanatı,
- Batı hat sanatı,
- Pers hat sanatı.

Hat sanatı genellikle Osmanlı döneminden kalan cami, kervansaray, minare ve hamam gibi mimari eserlerde karşımıza çıkar. Günümüzde ise genellikle evlerde dekor amaçlı tablolarda kullanılır. Bunun yanı sıra bir mimari yapının hat sanatıyla süslenmesi bu yapının önemli bir eser olduğunu gösterir. Estetik açıdan çok büyük bir öneme sahip olan hat sanatı ve hat sanatı tablolar yaşam alanlarına manevi bir atmosfer katarak, bulunduğu dekora zenginlik katan eşsiz çalışmalardır.